WYDARZENIA

Akcja Katolicka wobec swojej historii i zadań współczesności – w 20. rocznicę istnienia (1)

Z wielką radością staję przed Państwem w tym szczególnym miejscu, gdzie „bije serce naszego narodu”, by w dwudziestą rocznicę reaktywowania Akcji Katolickiej w Polsce podjąć refleksję nad jej przeszłością, teraźniejszością i przyszłością. Refleksja ta stanowi pewne przygotowanie do kongresu mającego się odbyć we wrześniu w Krakowie.

Bardzo dziękuję ks. bpowi Markowi Solarczykowi, krajowemu asystentowi, oraz pani prezes mecenas Halinie Szydełko za zaproszenie mnie, abym wygłosił to przedłożenie, a także za codzienną życzliwość, z jaką się spotykam od lat. Winien jestem szczególną wdzięczność pani prezes za jej szlachetną i ofiarną służbę na rzecz naszego stowarzyszenia, za wieloletnią troskę o jego rozwój, za koordynowanie jego działalności, za życzliwe wspomaganie parafialnych i diecezjalnych struktur, za jej pobyty pośród członków i członkiń Akcji Katolickiej, jak Polska długa i szeroka. A co powiedzieć o jej zaangażowaniu na rzecz Akcji Katolickiej w świecie…

Czas szybko przemija, starsi pamiętają początki reaktywowania Akcji Katolickiej w Polsce, niektórzy z nas brali w tym procesie mniej lub bardziej czynny udział. A było to dokładnie dwadzieścia lat temu, gdy Akcja Katolicka w Polsce została reaktywowana przez Konferencję Episkopatu Polski. Dobrze wiemy, że wydarzenie to zostało jednak poprzedzone trzykrotnym wystąpieniem papieża Jana Pawła II. Pierwszy raz o Akcję Katolicka upomniał się Ojciec Święty podczas wizyty ad limina biskupów polskich w 1993 roku w Watykanie, drugi raz tamże – w roku 1996 podczas audiencji dla pielgrzymów z diecezji bielsko-żywieckiej, a trzeci raz podczas kolejnej pielgrzymki do Ojczyzny w roku 1997 w Krośnie.

Niezmiennie aktualne pozostają słowa następcy św. Piotra, dlatego warto je tu przywołać: „Niezastąpionym środkiem formacji apostolskiej świeckich są organizacje, stowarzyszenia i ruchy katolickie. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Akcja Katolicka, która kiedyś w Polsce działała tak żywo i przyniosła tyle wspaniałych owoców. Trzeba więc, aby na nowo odżyła, bez niej bowiem infrastruktura zrzeszeń katolickich w Polsce byłaby niepełna”[1]. We wspomnianym tu przemówieniu do pielgrzymów diecezji bielsko-żywieckiej powiedział: „Budowanie struktur życia społecznego musi iść w parze z duchowym rozwojem wszystkich, którzy tę społeczność tworzą. Potrzeba nowego dialogu z kulturą, kształtowania elit – aby stawały się one dobrym zaczynem dla powstawania nowych i ożywiania starych środowisk życia religijnego. Wyrażam nadzieję, że dużą rolę odegra w tej dziedzinie Akcja Katolicka…”[2]. O konieczności reaktywowania stowarzyszenia mówił Jan Paweł II także rok później w Krośnie: „Dzisiaj potrzebni są ludzie świeccy rozumiejący potrzebę stałej formacji wiary. Jakże dobrze się stało, iż została przywrócona do życia w Kościele na polskiej ziemi Akcja Katolicka (…), która obok różnych ruchów i wspólnot modlitewnych staje się szkołą wiary”[3].

Wielką radością dla Ojca Świętego było powtórne powołanie do istnienia w Ojczyźnie Akcji Katolickiej. Swą radość wyraził podczas pierwszej krajowej pielgrzymki Akcji Katolickiej w Polsce do Rzymu, która odbyła się w dniach od 23 IV do 1 V 2003 roku. Podczas audiencji  powiedział: „Wiem, że Akcja Katolicka w Polsce posiada już pełną strukturę organizacyjną, obejmującą rzesze ludzi świeckich, którzy z oddaniem służą Kościołowi, odnajdując własne charyzmaty i pola osobistego zaangażowania w dzieło ewangelizacji.  Przed dziesięciu laty prosiłem biskupów polskich, aby postarali się o przywrócenie Kościołowi tej formy apostolstwa świeckich.  Dziś mogę powiedzieć, że wypełnili to zadanie, a Wy, wszyscy członkowie Akcji Katolickiej, jesteście wspaniałym darem dla całej wspólnoty Ludu Bożego”[4].

Spojrzenie w historię Akcji Katolickiej

Rozwijająca się i działająca od dwudziestu lat Akcja Katolicka ma swoją bogatą, niemal stuletnią już historię, którą powinniśmy poznawać i nią się inspirować. Bez niej nie można zrozumieć misji, jaką ma ona do spełnienia we współczesnym Kościele i społeczeństwie.

Jej inicjatorem był papież św. Pius X (1903–1914), który za najważniejszą sprawę swego pontyfikatu uznał przywrócenie światu Boga i Jego prawa. Dewizą Piusa X były słowa Omnia instaurare in Christo! (’Odnowić wszystko w Chrystusie!’). W tym celu zainicjował  w Kościele ruch, któremu nadał imię „Akcji Katolickiej”. Po raz pierwszy nazwą tą posłużył się w motu proprio z dnia 18 XII 1903 roku: L’azione cristiana popolare e di democrazia cristiana. Z kolei w encyklice Il fermo proposito z 11 VI 1905 roku wyłożył zasady teologiczne i organizacyjne Akcji Katolickiej. Poprzez jej działalność pragnął zespolić wszystkie siły i wysiłki katolików dla przywrócenia rodzaju ludzkiego pod panowanie Jezusa Chrystusa.

Kontynuatorem tego działa stał się Pius XI, który rzucił hasło: „Pax Christi in Regno Christi” (’Pokój Chrystusowy w Królestwie Chrystusowym’). Dla realizowania tych zamierzeń Ojciec Święty w roku 1922 nadał ramy formalno-prawne Akcji Katolickiej jako organizacji religijno-społecznej zrzeszającej katolików. Akcja Katolicka, angażująca ludzi świeckich, rozumiana była przez niego jako „przedłużenie ramienia apostolatu hierarchicznego”. Pełne ramy organizacyjne sformułował papież w encyklice Ubi arcano Dei z 23 XII 1922 roku i w liście Quae nobis z 13 XI 1928 roku, skierowanym do kard. Adolfa Bertrama pierwszego metropolity Wrocławia). Temu problemowi Pius XI poświęcił też specjalną encyklikę ogłoszoną 29 czerwca 1931 roku, zatytułowaną O Akcji Katolickiej.

Akcja Katolicka w Polsce powstała w 1930 roku. Od razu zaczęła się prężnie rozwijać i przynosić niezwykłe owoce dla Ojczyzny i Kościoła. Pamiętam, jak podczas spotkania tak zwanego Prymasowskiego Komitetu do spraw utworzenia Akcji Katolickiej ks. kard Józef Glemp wspominał trudne lata walki komunizmu z Kościołem w Polsce. Mówił wówczas, że gdy był bliskim współpracownikiem prymasa Stefana Wyszyńskiego i wracał z nim po bardzo okazałych uroczystościach religijnych w jednej z warszawskich parafii, Prymas Tysiąclecia wyznał: „Ta piękna postawa wiernych jest wynikiem mądrej działalności Akcji Katolickiej, bez niej by nie było tak pięknego święta”. Zdobyta w niej formacja była w tym trudnym historycznie czasie okresu międzywojennego, ale także i podczas drugiej wojny światowej i po jej zakończeniu, wielkim wsparciem dla wielu członkiń i członków, których wiara była na miarę świadectwa. Działalność Akcji Katolickiej na ziemiach polskich została przerwana arbitralną decyzją władz komunistycznych w roku 1953. Zakazano wówczas funkcjonowania jakichkolwiek organizacji katolickich w naszym kraju.

CDN

Ks. Tadeusz Borutka – wykład wygłoszony w Częstochowie 19 czerwca 2015 r. , podczas ogólnopolskiej pielgrzymki Akcji Katolickiej na Jasną Górę.

Zobacz także
Niezwykłe instrumentalne brzmienia
Znaki

Zostaw komentarz

Treść*

Twoje Imię*
Strona www

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

Skip to content
This Website is committed to ensuring digital accessibility for people with disabilitiesWe are continually improving the user experience for everyone, and applying the relevant accessibility standards.
Conformance status